Zapłata należności na rzecz przedstawiciela handlowego poza WHT!

Przedsiębiorcy celem intensyfikacji sprzedaży swoich towarów i usług zagranicą coraz częściej zawierają umowy agencyjne, w wyniku których przedstawiciel handlowy nie tylko prowadzi sprzedaż, ale również zajmuje się zarządzaniem marketingiem np. produktu.

W takiej sytuacji pojawiają się stanowiska, iż należne kontrahentowi niebędącemu polskim rezydentem podatkowym wynagrodzenie podlega opodatkowaniu podatkiem u źródła w związku z art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT/ 29 ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT.

Z uwagi na konstrukcję ryczałtowego opodatkowania dochodów nierezydenta (podatnikiem jest zagraniczny kontrahenta a płatnikiem polski podmiot wypłacający należność opodatkowaną WHT), konieczna jest szczegółowa analiza  zakresu usług świadczonych przez przedstawiciela handlowego (błędne założenie może skutkować odpowiedzialność polskiego rezydenta za powstałą zaległość podatkową).

Usługi pośrednictwa handlowego a podatek u źródła

Zgodnie z przywołanymi przepisami, opodatkowaniu podatkiem u źródła podlegają przychody osiągane przez nierezydenta z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze.

Zakres usług świadczonych przez przedstawiciela handlowego może zatem czasem słusznie budzić wątpliwości w zakresie wystąpienia WHT, gdyż ww. zakres jest katalogiem otwartym (zastrzeżenia zwłaszcza mogą dotyczyć w tym przypadku zwłaszcza zakresu znaczeniowego usług doradczych i reklamowych oraz świadczeń o podobnym charakterze).

W mojej ocenie, w ramach ww. katalogu, za świadczenia o podobnym charakterze należy uznać świadczenia równorzędne pod względem prawnym co doprowadza do konkluzji, iż  opodatkowaniu WHT powinny podlegać tylko takie usługi (niewymienione wprost w przepisie), które spełniają takie same przesłanki albo wynikają z nich takie same prawa i obowiązki.

Konsekwentnie, moim zdaniem nie można pośrednictwa handlowego jakim de facto jest zakres usług świadczonych przez agentów automatycznie kwalifikować pod opodatkowanie WHT jako usług doradczych bądź o podobnym do nich charakterze (ich cel dotyczy przecież tylko i wyłącznie doprowadzenia do zawarcia umowy sprzedaży). Tym bardziej niewłaściwym jest sztuczne wyodrębnienie części zadań pośrednika związanych z marketingiem jako działań reklamowych, gdyż dotyczą sprzedaży towaru (tj. są odrębną czynnością od reklamy i doradztwa pod względem organizacyjnym, technicznym, prawnym i finansowym).

Nieodłączną przecież cechą usług pośrednictwa handlowego jest zawieranie w nich elementów reklamowych, marketingowych czy doradczych, co wcale nie musi wskazywać, iż przedmiotowa usługa staje się samoczynnie usługą podobną do reklamy, czy doradztwa, o których mowa w przepisach WHT.

Komentarz

Rozwiać wątpliwości w przedmiotowym zakresie nie pomaga nawet sam Ustawodawca, który mimo przeprowadzenia poważnych zmian związanych z podatkiem u źródła w 2022 r. (po kilkuletnim opóźnieniu spowodowanym niejasnością nowelizacji, ponownie zmienianych w 2023 r.) nie zdecydował się na precyzyjniejszą konstrukcję przepisów prawa podatkowego w tym zakresie.

Moim zdaniem każdorazowo przedsiębiorcy korzystający z wsparcia zagranicznego pośrednika powinni przeprowadzać bardzo szczegółową analizę umów pod kątem świadczonych usług, aby wytypować te które będą jednak podlegać WHT. Pamiętać należy naturalnie, iż najistotniejszy jest rzeczywisty zakres wykonywanych przez agenta czynności a nie nazewnictwo przyjęte w zawartym kontrakcie.

Zachęcamy do kontaktu z ADN Podatki – spółką doradztwa podatkowego specjalizującą się w doradztwie podatkowym m.in. w zakresie dotyczącym podatku u źródła i tworzeniu zindywidualizowanych procedur zabezpieczających proces należytej staranności w WHT.

Autor – Mateusz Cedro, Senior Manager w ADN Podatki