Nowe parametry dla umów pożyczek pomiędzy podmiotami powiązanymi
Z końcem 2023 r. w Monitorze Polskim opublikowane zostało Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 27 grudnia 2023 r. w sprawie ogłoszenia rodzaju bazowej stopy procentowej i marży dla potrzeb cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych (M.P. z 2023, poz. 1478).
Ma ono kluczowe znaczenie dla tych podatników, którzy w rozliczeniach pomiędzy podmiotami powiązanymi stosować będą mechanizm tzw. bezpiecznej przystani (safe harbour). Ustalenie oprocentowania pożyczki w ujęciu rocznym na dzień zawarcia umowy w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę, określone w aktualnym na ten sam dzień obwieszczeniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych, jest bowiem warunkiem koniecznym odstąpienia przez organy podatkowe od określenia dochodu (straty) podatnika w zakresie wysokości oprocentowania pożyczki stanowiącej przedmiot transakcji kontrolowanej.
Dla porządku przypomnijmy, że pozostałe warunki obejmują:
- brak wypłaty innych niż odsetki opłat związanych z udzieleniem lub obsługą pożyczki, w tym prowizji lub premii,
- udzielenie pożyczki na okres nie dłuższy niż 5 lat,
- zapewnienie, aby w trakcie roku podatkowego łączny poziom zobowiązań albo należności podmiotu powiązanego z tytułu kapitału pożyczek z podmiotami powiązanymi liczony odrębnie dla udzielonych oraz zaciągniętych pożyczek wynosił nie więcej niż 20 000 000 zł lub równowartość tej kwoty,
- brak rezydencji pożyczkodawcy w tzw. raju podatkowym.
Opisywane uproszczenie w stosowaniu przepisów związanych z ustalaniem cen transferowych wymaga łącznego spełnienia wszystkich wymienionych powyżej przesłanek.
W stosunku do treści poprzedniego obwieszczenia zmianie uległa wysokość marży, która począwszy od dnia 1 stycznia 2024 r. wynosi:
- a) dla pożyczkobiorcy – maksymalnie 3,1 punktu procentowego (wzrost o 0,2%),
- b) dla pożyczkodawcy – minimalnie 2,2 punktu procentowego (spadek o 0,2%).
Odnotujmy również, że w zakresie rodzajów bazowej stopy procentowej dla pożyczek jedyna zmiana w stosunku do obwieszczenia z dnia 20 grudnia 2022 r. obejmuje pożyczki w złotych. W tym zakresie aktualna jest stopa WIBOR 3M albo WIRON 3 Stopa Składana.
Korzystając z mechanizmu safe harbour warto dodatkowo pamiętać, że:
- dniem zawarcia umowy pożyczki jest także dzień zmiany umowy pożyczki w sytuacji, gdy zmiana ta dotyczy oprocentowania pożyczki (istotne np. w razie podpisania w trakcie roku podatkowego w tym zakresie aneksu do obowiązującej umowy pożyczki).
- kwoty pożyczki wyrażone w walucie obcej przelicza się na złote stosując średni kurs ogłaszany przez Narodowy Bank Polski obowiązujący w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień wypłaty kwoty pożyczki,
- opisywane regulacje znajdują odpowiednie zastosowanie do kredytu oraz emisji obligacji.
Ostateczna decyzja w kwestii rozliczeń pożyczek wewnątrzgrupowych z zastosowaniem mechanizmu bezpiecznej przystani będzie zwykle wypadkową wielu czynników. Z jednej bowiem strony kluczowy może być sam aspekt biznesowy – wysokość ponoszonych kosztów odsetkowych albo uzyskiwanych z racji udzielenia finansowania przychodów. Z drugiej – dążenie do ograniczenia ryzyka w obszarze transfer pricing, jak również towarzyszących temu zagadnieniu obowiązków dokumentacyjnych (podatnik ma możliwość skorzystania ze zwolnienia z obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych na podstawie art. 11n pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych lub art. 23z pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Na koniec w procesie decyzyjnym języczkiem u wagi może okazać się kwestia MDR. Sięgnięcie po tego rodzaju rozwiązanie skutkować może bowiem obowiązkiem zaraportowania schematu podatkowego – wobec wystąpienia szczególnej cechy rozpoznawczej polegającej na wykorzystaniu wprowadzonego jednostronnie w danym państwie uproszczenia w stosowaniu przepisów związanych z ustalaniem cen transferowych.
Autor: Paweł Babicz, Senior Associate, ADN Doradztwo Podatkowe