Zwolnienie w VAT w eksporcie – pytanie prejudycjalne do TSUE

WSA w Warszawie wystąpił do TSUE z pytaniem prejudycjalnym, które może mieć kluczowe znaczenie dla polskich przedsiębiorców zajmujących się dystrybucją towarów w ramach transakcji transgranicznych. Jak okazuje się w sprawie, w której potrzebne było wsparcie merytoryczne ze strony Luksemburga, doszło do nieprawidłowości w kwalifikacji WDT – nabywca towaru samodzielnie i bez wiedzy sprzedawcy dokonał wywozu poza UE.

Co to jest pytanie prejudycjalne?

Kompetencje Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczą wykładni traktatów oraz aktów przyjętych przez instytucje, organy lub jednostki organizacyjne UE a także orzekania o ważności aktów przyjętych przez instytucje, organy lub jednostki organizacyjne UE.

W związku z powyższym sąd krajowy może na podstawie art. 267 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w ramach toczącego się przed nim sporu np. w zakresie prawa podatkowego, zwrócić się do TSUE z wnioskiem o dokonanie wykładni aktów prawa unijnego lub o stwierdzenie, czy taki akt jest ważny.

Przedmiot wątpliwości

Zgodnie z art. 146 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE zwolnione z VAT są dostawy towarów wysyłanych lub transportowanych poza terytorium UE przez nabywcę lub na rzecz nabywcy niemającego siedziby na terytorium danego państwa, z wyłączeniem towarów transportowanych przez samego nabywcę do celów wyposażenia lub zaopatrzenia w paliwo i ogólnego zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz samolotów turystycznych lub wszelkich innych środków transportu służących do celów prywatnych.

W związku z powyższym powstały wątpliwości, czy ww. regulację należy interpretować w ten sposób, że dostawę towarów zadeklarowaną przez podatnika (dostawcę) jako WDT należy uznać za dostawę eksportową w sytuacji, gdy nabywca dokonał lub na jego rzecz dokonano wywozu towarów nie na terytorium innego państwa członkowskiego, lecz poza terytorium UE.

Sprawa jest o tyle ciekawa, iż podczas kontroli, która doprowadziła w konsekwencji do przedmiotowego sporu sądowego, fiskus wykrył, że polski przedsiębiorca zakwalifikował dostawę towaru jako WDT (posiadał na to stosowne ale niezgodne z -prawdą listy przewozowe) a niedziałający z nim w porozumieniu kontrahent (nabywca) dokonał wywozu zakupionego towaru poza terytorium UE.

Problemy praktyczne jakie może wyniknąć w przypadku niekorzystnego rozstrzygnięcia ze strony TSUE może dotknąć wszystkich przedsiębiorców realizujących transakcje transgraniczne. Wzmocnienie działań związanych z procedurą należytej staranności w VAT może okazać się niewystarczającym rozwiązaniem, warto przemyśleć wprowadzenie dodatkowych mechanizmów zabezpieczających.

Zespół ekspertów ADN Podatki służy bezpośrednim wsparciem przy wdrażaniu niezbędnych procedur zabezpieczających – wszystkich zainteresowanych zachęcamy do kontaktu.

Postanowienie WSA w Warszawie z dnia 12 lipca 2024 r., sygn. akt: III SA/Wa 1231/24

Autor: Mateusz Cedro, Senior Manager, ADN Doradztwo Podatkowe