Planowane zmiany w raportowaniu schematów podatkowych (MDR) – uproszczenie przepisów i redukcja obciążeń

Ministerstwo Finansów zapowiedziało istotne zmiany w regulacjach dotyczących raportowania schematów podatkowych (MDR). Głównym celem reformy jest zmniejszenie obciążeń administracyjnych oraz dostosowanie przepisów do unijnych standardów, co przełoży się na redukcję liczby zgłoszeń o 70%.

Obowiązujące przepisy i ich wpływ na przedsiębiorców

Obowiązek raportowania MDR został wprowadzony w Polsce w 2019 roku i od początku budził kontrowersje. Polskie regulacje są znacznie bardziej rygorystyczne niż wymogi unijnej dyrektywy DAC6, ponieważ obejmują nie tylko schematy transgraniczne, ale również krajowe. Efektem tego było zgłoszenie blisko 88 tysięcy schematów do końca 2024 roku, mimo że znaczna ich część nie wiązała się z ryzykiem naruszenia przepisów podatkowych. Gdyby Polska ograniczyła raportowanie wyłącznie do schematów transgranicznych, liczba zgłoszeń wyniosłaby około 4,5 tysiąca.

Tak szerokie obowiązki raportowania generują wysokie koszty zarówno dla przedsiębiorców, jak i administracji skarbowej. Większość zgłoszonych przypadków miała jedynie formalne znaczenie, bez realnej wartości informacyjnej dla fiskusa.

Kluczowe założenia reformy MDR

Ministerstwo Finansów planuje reformę, która ma na celu uproszczenie procedur oraz zmniejszenie sankcji za ewentualne naruszenia obowiązków zgłoszeniowych. Wśród kluczowych zmian znalazły się:

• Ograniczenie raportowania schematów krajowych – ministerstwo będzie mogło wyłączać określone transakcje z obowiązku zgłoszenia,
• Zwolnienie doradców podatkowych, radców prawnych, adwokatów i rzeczników patentowych z obowiązku raportowania MDR – ich rolą będzie jedynie informowanie klientów o konieczności zgłoszenia,
• Likwidacja formularza MDR-2,
• Uproszczenie raportowania MDR-3 – składanie jednej deklaracji rocznie i możliwość podpisania jej przez pełnomocnika,
• Zmiany w systemie nadawania Numeru Schematu Podatkowego (NSP) – ponowne nadanie numeru nie będzie wymagane dla wcześniej zgłoszonych schematów,
• Zmniejszenie sankcji – maksymalne kary finansowe mają zostać obniżone z 720 do 240 stawek dziennych.

Reforma przedawnienia zobowiązań podatkowych

Oprócz zmian w MDR, Ministerstwo Finansów zamierza wprowadzić reformę w zakresie przedawnienia zobowiązań podatkowych. Planowane modyfikacje obejmują:

• nowe zasady dotyczące zobowiązań zabezpieczonych hipoteką lub zastawem skarbowym,
• ograniczenie możliwości zawieszania biegu przedawnienia w związku z postępowaniem karnym skarbowym,
• możliwość składania przez ministra finansów wniosków do Naczelnego Sądu.

Administracyjnego o uchwały abstrakcyjne, co ma zapewnić jednolitą interpretację przepisów podatkowych.

Harmonogram zmian

Projekt nowelizacji Ordynacji Podatkowej ma zostać przedstawiony w pierwszym kwartale 2025 roku, a rząd planuje jego przyjęcie w drugim kwartale tego samego roku. Oznacza to, że wciąż istnieje przestrzeń na dalsze modyfikacje przepisów przed ich ostatecznym uchwaleniem.

Autorka: Monika Sadowska, Associate, ADN Doradztwo Podatkowe