PIT kasowy – nowa metoda rozliczeń podatkowych dla przedsiębiorców

Od 1 stycznia 2025 roku fakultatywną formą rozliczania przychodów dla przedsiębiorców będzie metoda kasowa. Kasowy PIT będą mogli wybrać przedsiębiorcy, którzy wykonują działalność wyłącznie samodzielnie, jeżeli ich przychody z tej działalności w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły kwoty 1 mln zł.

Kasowy PIT – zalety i wady

Obecnie w podatku dochodowym od osób fizycznych zasadą jest memoriałowy sposób ustalania przychodów z działalności gospodarczej. Oznacza to, że przychodem są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane.

Kasowy PIT daje możliwość płacenia podatku dochodowego dopiero po otrzymaniu zapłaty od kontrahenta. Podatnicy, którzy skorzystają z tego rozwiązania, nie będą musieli płacić podatku w momencie wykonania usługi, dostawy towaru lub wystawienia faktury. Metoda ta jest szczególnie korzystna dla małych i średnich firm, które często operują na niewielkich marżach. Możliwość odroczenia płatności podatku może być kluczowa dla utrzymania stabilności finansowej. Jednak jeśli kontrahent nie zapłaci należnej kwoty w ciągu 2 lat, podatnik będzie miał obowiązek uiścić kwotę podatku, mimo że sam przychód nie został osiągnięty.

Metoda kasowa będzie miała zastosowanie wyłącznie do przychodów, które wynikają z transakcji między podatnikiem a przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców oraz są udokumentowane fakturami.

Metoda kasowa nie jest pozbawiona wad. Jednym z największych wyzwań jest konieczność prowadzenia szczegółowej ewidencji faktur oraz bieżącego monitorowania płatności. Przedsiębiorcy wystawiający dużą liczbę faktur mogą napotkać problemy z ich prawidłową ewidencją. Do pozostałych wad można zaliczyć ograniczanie uprawnionych podatników tylko do tych o mniejszych przychodach do korzystania z tego rozwiązania oraz możliwość odliczenia kosztów dopiero po ich opłaceniu. Metoda kasowa może zatem się sprawdzić u przedsiębiorców skrupulatnych oraz zorganizowanych, których skala działalności jest mała lub średnia.

Kto może skorzystać z metody kasowej?

Z metody kasowego rozliczenia PIT mogą skorzystać przedsiębiorcy prowadzący samodzielnie jednoosobową działalność gospodarczą:

• opodatkowaną według skali podatkowej, podatkiem liniowym, na zasadach IP BOX, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
• jeżeli przychody z działalności w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły kwoty 1 mln zł,
• jeżeli nie prowadzą ksiąg rachunkowych,
• jeśli złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenia o wyborze metody kasowej na piśmie do 20 lutego (jeśli kontynuuje działalność). Jeśli podatnik rozpoczyna działalność gospodarczą, oświadczenie musi złożyć do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu rozpoczęcia działalności gospodarczej. W przypadku, gdy podatnik rozpoczyna działalność gospodarczą w grudniu, to oświadczenie należy złożyć w grudniu. Wybór metody kasowej będzie obowiązywać przez cały rok; dopiero w nowym roku będzie można dokonać zmiany wyboru.

Wyłączenia

Z kasowego PIT nie mogą skorzystać przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej oraz spółki jawnej. Tej metody nie można stosować także do przychodów z transakcji z podmiotem powiązanym, czyli np. ze spółką, w której przedsiębiorca ma więcej niż 5 proc. udziałów, (jest to odstępstwo od definicji podmiotu powiązanego, która wymaga udziału na poziomie 25 proc.) oraz ze spółką, która ma siedzibę w raju podatkowym. Kasowego rozliczenia PIT nie można stosować również do przychodów z tytułu zbycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, czyli np. ze sprzedaży samochodu, budynku albo maszyny.

Ewidencja faktu

Po wyborze metody kasowej należy prowadzić ewidencję faktur. Ewidencja musi zawierać datę wystawienia faktury, numer faktury, kwotę należności oraz datę uregulowania płatności.

Autor: Remigiusz Drysch, Associate, ADN Doradztwo Podatkowe